Termokupllar, iki farklı metal alaşımın uçlarının birleştirilmesiyle oluşturulan basit ve etkili sıcaklık ölçüm elemanlarıdır. Bu elemanlar, kaynak noktası (sıcak nokta) ve diğer açık uçlar (soğuk nokta veya referans nokta) arasındaki sıcaklık farkından doğan termoelektrik gerilim prensibi ile çalışır.
Termokupl Prensibi:
Kaynak Noktası (Sıcak Nokta): İki farklı metalin birleştirildiği uç, sıcaklığın ölçüldüğü noktadır.
Soğuk Nokta (Referans Nokta): Açıkta kalan diğer iki uç, referans sıcaklık noktası olarak kullanılır.
Sıcaklık Farkı: Sıcak nokta ile soğuk nokta arasındaki sıcaklık farkı, soğuk nokta uçlarında milivolt (mV) seviyesinde bir gerilim oluşturur.
Gerilim-Sıcaklık İlişkisi: Üretilen gerilim, sıcak nokta ile soğuk nokta arasındaki sıcaklık farkı ile orantılıdır. Soğuk nokta sıcaklığı değiştikçe farklı sıcaklıklar okunur. Bu nedenle, termokupl mV tablolarındaki değerler, soğuk noktanın 0°C’de tutulması ile standardize edilmiştir.
Termokupl’larda Beklenen Özellikler:
Büyük EMK Değeri: Mümkün olduğu kadar yüksek elektromotor kuvvet (EMK) üretmelidir.
Kolay Kalibrasyon: Kalibrasyonunun kolay yapılabilir olması ve kalibrasyon eğrisinin zamanla değişmemesi gerekir.
Dayanıklılık: Korozyona ve oksidasyona karşı dayanıklı olmalıdır.
Lineer Termoelektrik Kuvvet: Termoelektrik kuvvetinin sıcaklıkla mümkünse lineer bir şekilde değişmesi istenir.
Termokuplların Kullanım Alanları:
Endüstriyel Isıtma Sistemleri: Fırınlar, kazanlar ve diğer yüksek sıcaklık uygulamaları.
Plastik Enjeksiyon Makineleri: Hassas sıcaklık kontrolü gerektiren işlemler.
Laboratuvar ve Test Ekipmanları: Doğru sıcaklık ölçümü ve kontrolü için.
